Als je je ooit hebt verdiept in de geurige wereld van parfumerie, ben je waarschijnlijk termen tegengekomen als “ingrediënten”, “akkoorden” en “noten”. Ze klinken chic, toch? Bijna als een exclusieve club van neuzen (of chef-koks) die geheimen uitwisselen. Maar wat betekenen deze termen eigenlijk? Laten we ze verduidelijken met een beetje hulp van ons favoriete romige comfortfood, de béchamelsaus.

Ja, dat lees je goed. Parfums en béchamelsaus? Blijf bij me, dit wordt snel duidelijk.

Ingrediënten: de bouwstenen

Parfumingrediënten zijn de grondstoffen, de essentiële elementen die je nodig hebt om aan de slag te gaan. Om in de keuken een zijdezachte béchamel te maken, heb je boter, bloem en melk nodig. Dit is de basis, het fundament van de saus. Parfumeurs kunnen kiezen uit duizenden ingrediënten die variëren van natuurlijke ingrediënten zoals rozen essence of tonkaboon absolu tot synthetische moleculen zoals Iso E Super of Ambroxan.

Net zoals bloem van hoge kwaliteit je béchamel kan maken of breken, verheffen ingrediënten van topkwaliteit een parfum van gewoon naar buitengewoon. Maar vergeet niet dat een ingrediënt alleen niet het eindproduct is. Het ruiken van een enkele grondstof zoals geraniol (een essentiële molecule in de geur van roos) is vaak te intens en op zichzelf niet altijd even prettig. Een parfumcompositie bevat over het algemeen 40 tot meer dan 100 verschillende ingrediënten, waardoor de creatie van een parfum veel complexer is dan het maken van een béchamel.

Akkoorden: de harmonieën

Nu komen we bij de akkoorden. Als ingrediënten de grondstoffen zijn, dan zijn akkoorden de magische combinaties die iets creëren dat groter is dan de som der delen. In béchamel zorgt de combinatie van boter, bloem en melk voor een romige, consistente saus. Je proeft de boter of de bloem niet meer als een aparte entiteit; ze zijn samengesmolten tot iets nieuws en harmonieus.

In de parfumerie zijn akkoorden zorgvuldig samengestelde mengsels van ingrediënten die een bepaalde geur nabootsen, zoals een “amberakkoord”, dat traditioneel bestaat uit benzoë, labdanum en vanille. Op dezelfde manier kan een parfumeur verschillende synthetische moleculen en natuurlijke oliën mengen om de illusie van “vers gemaaid gras” of “gezouten karamel” te creëren. Net zoals een goede béchamel de basis is voor talloze recepten, is een goed gemaakt akkoord de basis van het karakter van een parfum.

Noten: de verhaallijn

Tot slot hebben we de noten, en hier wordt het lastig. Merken en parfumeurs gebruiken een lijst met termen die “noten” worden genoemd om te beschrijven hoe een parfum zich in de loop van de tijd ontvouwt, zoals de verhaallijn van een roman of de opeenvolging van smaken in een gerecht.

Sommige noten kunnen effectief verwijzen naar ingrediënten en akkoorden die worden gebruikt in de samenstelling van het parfum. Als er natuurlijke ingrediënten worden gebruikt, zullen parfumeurs dit vaak benadrukken door hun herkomst (zoals Atlas cederhout of Laos oud) of extractiemethode (zoals roos absolute of patchouli essence) toe te voegen. Ze kunnen de namen vermelden van sommige synthetische ingrediënten die bekend en geliefd zijn geworden bij een breder publiek, zoals Ambroxan of Aldehyden. Soms voegen ze het woord “akkoord” toe om duidelijk te maken dat ze een combinatie van ingrediënten hebben gebruikt om een specifieke geur te creëren. Maar in de meeste gevallen kiezen ze voor namen van materialen die we kennen en waarvan we ons kunnen voorstellen hoe ze ruiken, zoals kers of leer, ook al wordt geen van deze materialen daadwerkelijk gebruikt in het parfum.

Noten worden vaak ingedeeld in topnoten, middennoten (of hartnoten) en basisnoten, zoals het begin, midden en einde van elk geweldig verhaal. De topnoten zijn de eerste indruk, helder en vluchtig, zoals citrus. De hartnoten zijn de hoofdgebeurtenis, bloemige, kruidige of aromatische elementen die het parfum zijn karakter geven. De basisnoten blijven het langst hangen. Het zijn diepe, rijke geuren zoals vanille, hout of musk die je urenlang bijblijven. Het is als een meergangenmenu voor je neus.

Noten zijn dus niet hetzelfde als ingrediënten. Het zijn beschrijvingen die door parfumeurs of marketeers worden gebruikt om aan te geven hoe het parfum zou moeten ruiken om zo potentiële klanten aan te spreken. Als een parfumeur béchamelsaus zou beschrijven aan de hand van noten, zou dat zoiets kunnen zijn als: boterachtige room, koekjes, hazelnoot, nootmuskaat, laurier. Net zoals deze beschrijving niet het boodschappenlijstje is van ingrediënten die je nodig hebt om béchamel te maken, weerspiegelen de noten van een parfum niet noodzakelijkerwijs de werkelijke ingrediënten in de formule. In plaats daarvan vertegenwoordigen ze de algehele indruk van de geur doorheen de tijd.

Waarom is dit relevant?

Omdat de noten van een parfum niet hetzelfde zijn als de ingrediënten die nodig zijn om een gerecht te maken, maar eerder een vereenvoudigde beschrijving van het verhaal van een parfum, kunnen twee parfums met dezelfde noten toch heel anders ruiken. Noten zijn zeker relevant en noodzakelijk om het karakter van een parfum te begrijpen, maar staar je er niet op blind of schrijf een parfum niet meteen af omdat er een noot in zit die je denkt niet lekker te vinden. Je zou zomaar je nieuwe favoriete geur over het hoofd kunnen zien.

Bonustip: ruik als een chef-kok

Als je door deze blog zin hebt gekregen in zowel parfum als eten, dan zijn gourmandgeuren misschien wel iets voor jou. Dat zijn parfums die geïnspireerd zijn op eetbare lekkernijen, zoals vanille, chocolade, koffie of zelfs cupcakes. Het is alsof je een dessert draagt, maar dan zonder de calorieën.

Veel plezier met ruiken (en misschien koken)!